TİSK HÜKÜMETE VE SENDİKALARA SUNDUĞU RAPORDA UYARIYOR:
Seçim mali disiplini bozmasın
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu’na (TİSK) göre kriz, reel sektörü belli bir gecikme ile ancak oldukça sert etkileyecek. Bu saptamanın ışığında kapsamlı bir önlem paketi hazırlayan TİSK, bunu 3 Kasım 2008’de gerçekleştirilen hükümet-işveren-işçi zirvesine sundu.
Rapor, çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerin bugüne kadar dile getirdikleri talepler listesinin geniş bir tekrarı yanında, kriz dönemine ilişkin geçici önlemlere de yer veriyor.
Raporda özellikle şu başlıklar dikkati çekiyor:
• Yaklaşan yerel seçimler mevcut mali disiplini bozmamalı.
• Reel sektörün 140 milyar dolar tutarında dış borcu var. Bu gözden uzak tutulmasın.
• Bütün sektörlerdeki gelişmeleri inceleyecek ve önlem önerecek “Sektör Gözlemevleri” kurulsun.
• Yapısal bir krizle karşı karşıyayız. Öncelikle krizin etkilerini önlemeye yönelik tutarlı ve sağlam bir önlem planı ortaya konmalı.
• Bu plan, ülkenin yüksek cari açık; tüketici ve yatırımcı güvenindeki azalma; yerel seçimler öncesinde kamu harcamalarında artış endişesi; enerji ve işgücü maliyetleri başta olmak üzere, yüksek girdi maliyetlerinden kaynaklanan hızlı rekabet gücü kaybı; yatırım ortamında beklenen iyileşmelerin gerçekleşmemesi ve özel sektörün döviz cinsinden borçlanmaları gibi temel hassasiyetleri dikkate almalı.
• Kapanma tehlikesiyle karşı karşıya kalan, bankalara borçlarını ödeme olanağı olmayan şirketlerle, zorlanan ancak borçlarını ödeyebilecek durumdaki şirketler arasında bir öncelik sıralaması yapılarak, bu şirketlerin kurulacak bir varlık yönetimi şirketi aracılığıyla ayakta kalmaları sağlanmalı.
• Varlık yönetim şirketi kamu ve özel sektör kuruluşlarının temsilcileri tarafından yönetilmeli.
• Geçici bir süre için temerrüde düşme riskini taşıyan dövizli banka kredisi borçlularına özel vade uzatım olanakları tanınmalı.
• Zora giren şirketlerin işçi çıkarmalarının önüne geçebilmek amacıyla İşsizlik Sigortası Fonu’ndan belli koşullarda yararlanılması için düzenleme yapılmalı.
• İşçi çıkarılması kaçınılmaz olan şirketler açısından da kıdem tazminatları İşsizlik Fonu’ndan ayrılacak karşılıklarla oluşturulacak bir “Borç Fonu” aracılığıyla ödenmeli.
• Bankalardan ani mevduat çıkışları başlarsa, mevduatın tamamı geçici olarak sigorta kapsamına alınmalı.
• Kamu, bir tasarruf programı başlatarak kamuoyuna örnek olmalı. Bu, özellikle yerel yönetimlerde daha da önem kazanıyor.
• Ekonomiye zincirleme etkisi yüksek olacak seçilmiş yatırımlara uzun dönemli vergi tatili uygulanmalı.
• Reel sektörde ihracat ve istihdam önceliğine sahip sektörlere ve firmalara kamu kaynaklarından kredi sağlanmalı.
• Sanayinin kullandığı elektrikteki vergi yükü azaltılmalı ve TRT payı kaldırılmalı.
• Tarım sektöründeki aşınmanın önüne geçilmeli. Tarım sektörüne yönelik yeni bir teşvik sistemi oluşturarak verimliliği öne çıkartan bir işletme yapısı oluşturulmalı.
• Krizin en büyük tehlikesi, işsizlik artışıdır. İşverenlerimiz, rakip ekonomilerde geçerli olan güvenceli esneklik yöntemlerinden yararlanamıyor. İş Kanunu’nda değişiklik yapılarak özellikle yeni istihdam imkânı sağlayacak “özel istihdam büroları aracılığıyla dönemsel çalışma” yasalaştırılmalı; belirli süreli iş sözleşmesi yapmayı kısıtlayan mevcut şartlar gevşetilmeli; alt işveren (taşeron) kullanmayı imkânsız hale getiren yasal düzenlemeler AB uygulamaları paralelinde değiştirilmeli.
• Konut kredi faizleri gelir vergisinden düşürülebilmeli, intikal vergileri yeniden düzenlenmeli.
Kaynak: Cumhuriyet
