Hükümetin hazırladığı yeni teşvik paketine göre 10 sektörde büyük yatırımlar teşvik edilecek. Özel sektörle de tartışılan pakete göre, petrokimya sektöründe 1 milyar YTL'in üzerindeki, otomotivde ise üst segmente dönük 250 milyon YTL'lik yatırımlar ile LCD televizyon üretiminde 1 milyar YTL'lik yatırımlar büyük yatırım kapsamına alınarak teşvik verilecek. Ayrıca hayvancılık, entegre sera ve meyve-sebze üretimi, seracılık, selülozla kâğıt üretimi ve havacılık yatırımları da teşvik kapsamına girecek. Söz konusu yatırımlara KDV istisnası, Gümrük Vergisi muafiyeti ve yatırım indirimi sağlanacak.
Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı Nazım Ekren'in kısa bir süre içinde yaşama geçirileceğini açıkladığı yeni teşvik sisteminin ana hatları belli olmaya başladı. Hazırlanan teşvik paketine göre sektörel ve bölgesel teşviklerin yanı sıra büyük yatırıma da teşvik verilecek. Özel sektörün de dönem dönem dahil edildiği çalışmalar kapsamında, 3 ana alanda teşvik verilmesi öngörülüyor. Buna göre sektörel, bölgesel ve büyük yatırımlar çerçevesinde teşvik verilmesi planlanıyor.
Henüz kesinleşmemiş çalışmalara göre yeni teşvik modelinin en önemli ayaklarından birini büyük yatırımlar oluşturacak. Büyük yatırımlar için çeşitli sektörlerde belirlenecek rakamların üstündeki yatırımlar farklı enstrümanlarla desteklenecek. Bu konuda yapılan görüşmeler sonrasında gelinen noktaya göre petrokimya sektöründe 1 milyar YTL'nin üstündeki yatırımlara teşvik verilecek. Buna benzer olarak otomotiv sektöründe 250 milyon YTL'nin üstündeki üst segment yatırımlarına teşvik verilebileceği belirtildi. İlaç sektöründe 100 milyon YTL'nin üstündeki yatırımlar teşvik kapsamına girerken LCD televizyon üretiminde 1 milyar YTL'nin üzerindeki yatırımlar düzenlemeden yararlanabilecek. Diğer elektronik yatırımlarında ise 50 milyon YTL rakamının konuşulduğu belirtiliyor.
Havacılık sektöründeki yatırımlar, madencilik yatırımları, selülozla kâğıt üretimi yatırımları da büyük yatırım kapsamında değerlendirilip teşviklerden yararlanacak. Entegre meyve-sebze, seracılık, 1.500 büyükbaş hayvandan oluşan hayvancılık ve işleme tesisleri için 10-15 milyon YTL arasındaki yatırımlara teşvik verilmesi öngörülüyor.
3 ayaklı teşvik verilecek
Planlanan yeni modele göre teşvik 3 ayaklı olarak uygulanacak. Buna göre söz konusu yatırımları yapanlara Katma Değer Vergisi istisnası, Gümrük Vergisi muafiyeti ve yatırım indirimi uygulanacak. Böylelikle bir süre önce yürürlükten kaldırılan yatırım indirimi de bir kez daha yürürlüğe girecek. Yatırım indirimi "gerçekleştirilecek yatırımların belli bir yüzdesine tekabül eden kazancı, Gelir veya Kurumlar Vergisi'nden istisna etme" olarak biliniyor. Bu şekilde yatırımın net maliyeti düşürülüyor ve yatırım teşvik edilmiş oluyor. Sistemde ayrıca altyapı, eğitim gibi alanlarda da yatırım verilmesi planlanıyor.
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan da bir süre önce yaptığı açıklamada otomotiv, LCD camı üretimi gibi stratejik sektörlere yeni teşvik vermeyi planladıklarını söylemişti. Unakıtan, Referans gazetesine verdiği röportajda, Ar-Ge Yasası'nın vermeyi planladıkları desteklerin ilk adımı olduğunu, bu sektörlerin desteklenmesi için ayrı bir çalışmaya daha başladıklarını belirtmişti.
YATIRIM İNDİRİMİ MODELİ GERİ GELİYOR
Yeni teşvik sisteminde öngörülen yatırım indirimi bir tür "geriye dönüş" vaat ediyor. 2008 yılı sonundan itibaren uygulanmaya başlanacak olan yeni teşvik modelinde, daha önce uygulanan ancak yürürlükten kaldırılan yatırım indiriminin yeniden uygulanması tasarlanıyor. Yatırım indirimi 1963 yılında ilk kez yürürlüğe girdi, daha sonra da pek çok değişikliğe uğradı. Temel olarak yatırım indirimi gelişmiş bölgelerde yüzde 30, diğer bölgelerde yüzde 60, kalkınmada öncelikli bölgelerde ise yüzde 100 olarak uygulanırken özel önem taşıyan sektörlere de yatırım indirimi yapılıyordu.
Proje bazında farklı oranlarda yatırım indirimi uygulanması da bir dönem tartışıldı. 2003 yılında 4842 sayılı kanunda yapılan değişiklikle ise yatırım indirimi konusu yeniden düzenlendi ve yatırım indirimi istisnası teşvik belgesi olmaksızın otomatik işler hale getirilerek yüzde 40 olarak uygulandı. İndirimde bölgesel ve sektörel ayrımlara da son verildi. Ancak 2006 yılı itibariyle "yatırım indirimi" uygulaması suiistimal edildiği gerekçesiyle tamamen kaldırılmıştı. 49 ilde uygulanan teşvikin süresi de yıl sonunda bitiyor.
Kaynak: Referans
