Tat, GAP’ta dünya pazarlarında rekabet edebilecek ’domates’ üretimine başladı. Tat Genel Müdürü Güçlü Toker, ilk denemelerini bölgede bulunan Harranova Tesisleri’nde 50 dekar alan üzerinde yaptıklarını belirterek, "Bu yıl 4 bin dekarda 6 bin ton domates üretmeyi planlıyoruz. 2008’de 20 bin dekar, iki yıl içinde de 40 bin dekarlık alanda üretim yaparak bölgede ilave 400 bin ton domates üreteceğiz" dedi.
KOÇ Topluluğu kuruluşlarından Tat, GAP Bölgesi’nde sanayi tipi ziraat yapmaya elverişli alanlarda dünya pazarlarında rekabet edebilecek ’domates’ üretimine başladı. Tat Genel Müdürü Güçlü Toker, ilk denemelerini bölgede bulunan Harranova Tesisleri’nde 50 dekar alan üzerinde yaptıklarını belirterek, "Bu yıl 4 bin dekarda 6 bin ton domates üretmeyi planlıyoruz. 2008’de 20 bin dekar, iki yıl içinde de 40 bin dekarlık alanda üretim yaparak bölgede ilave 400 bin ton domates üretmeyi hedefliyoruz" dedi. Toker, Harranova’da 20 çeşit domates üretimi üzerinde çalıştıklarını, üretimin en başarılı olan çeşitler üzerinde yoğunlaşacaklarını belirtti.
SALÇA FABRİKASI DA GELECEK: Üretilen domateslerin işlenmesi için ileride bölgede bir de 65 bin ton kapasiteli salça fabrikası kuracaklarını belirten Güçlü Toker, "Şu anda arazileri kiralıyoruz. Bu boyutta bir üretim ilk kez deneniyor. 40 bin dekara çıkınca bölgede ciddi bir istihdam yaratılacak. Anlaşmalı çiftçiliğe döneceğiz. Ayrıca tarımın sanayileşmesi ile bölgeye geri dönüş sağlanacak ve göç sorununa çare olacak" diye konuştu.
DÜNYADA REKABET EDEBİLECEĞİZ: Güçlü Toker, şunları söyledi: "Son iki yıldır ise domates tarımının denemeleri ve teknikleri üzerinde yoğun olarak çalışılıyor. Türkiye’de ilk defa, ihtiyacı olan zirai hammaddeyi de kendisi yetiştirebilen Tat Konserve Sanayi, bu sayede dünya pazarlarında rekabet edebilecek maliyetler ile üretim yapabilmeyi hedefliyor. İlk olarak 65 bin ton domates salçası ihracatı yapmayı planlıyoruz. GAP’ta üretilen tüm domatesin ve elde edilen salçanın ihracatı Türkiye domateslerini çok daha rekabetçi yapacak. Şu anda Tat Konserve yaklaşık 15 milyon dolarlık salçayı Japonya’ya ihraç ediyoruz."
70 MİLYAR DOLARLIK EKONOMİ: Tat Genel Müdürü Güçlü Toker, GAP Bölgesi için hedeflenen sulanabilir alanın Kaliforniya’da bugün bulunan sulanabilir alanın yaklaşık olarak yarısına karşılık geldiğini belirterek, "Kaliforniya’da benzer sulama ve benzer toprak şartları ile 35 milyar dolarlık zirai ürün üretilerek, yan sanayi ve tarıma dayalı diğer işlerle birlikte 150 milyar dolarlık bir ziraat ekonomisi meydana geldi. GAP’ta da bu ziraat imkanı hayata geçirilebilirse, 70 milyar dolarlık bir ekonomi oluşturma potansiyeli var" diye konuştu. Güçlü Toker, Türkiye’nin gelişmesi için tarımın da gelişmiş ve sanayileşmiş olmasının, bilimsel teknik ve somut denemelere ve somut sonuçlara dayalı yatırım yapılmasının şart olduğunu söyledi.
GAP’I DEĞERLENDİREMİYORUZ: Güçlü Toker, bölgenin çok güçlü bir potansiyel taşıdığını, GAP’ın çok önemli zirai kaynakları bulunmasına rağmen, bunların değerlendirilemediğini belirterek, "150 yıl önce Kaliforniya’ya da bakıldığında şu anda Türkiye’de olduğu gibi; toprak elle, mekanik olmayan yöntemlerle işleniyordu. Zamanla şartlar iyileşti, ölçekler değişti ve beraberinde verimlilik de geldi" dedi.
GAP’a 20 milyar dolar harcandı 20 milyar dolar daha gerekiyor
Tat Genel Müdürü Güçlü Toker, devletin GAP’a şimdiye kadar yaklaşık 20 milyar dolar harcadığını, projenin sonuna kadar yaklaşık 20 milyar dolar daha yatırılması gerektiğini tahmin ettiklerini söyledi. Toker, GAP’ın avantajlarını şöyle aktardı: "Şimdiye kadar 300 bin hektar sulamaya açılmış olup, şu anda da bu bölgede yüzde 90-95 oranında pamuk ekimi yapılıyor. Su tasarrufu yapan, toprağı bozmayan sistemlere devlet şu anda ciddi teşvikler veriyor. Bölgede gıda sanayinin gelişmesi için de ayrıca çeşitli teşvikler uygulanıyor. İklimi, toprağı ve suyu ile bu bölge dünyanın en verimli tarım üssü olmaya aday. Zengin sulama imkanlarının olması ve uzun iklim sayesinde aynı yılda birden fazla ürün yetiştirme imkanı mevcut."
Küresel ısınma, talebi Türkiye’ye kaydırdı
TAT Genel Müdürü Güçlü Toker, yıllık yaklaşık 10 milyon ton sanayi tipi domates üretimi olan Avrupa Birliği’nde verilen sübvansiyonların değişmesi, küresel ısınmanın ve su kaynaklarının daralması nedeniyle 2008 yılından itibaren sanayi domatesi üretiminin azaldığına dikkat çekti. Bunun da talebin Türkiye gibi bölgeye yakın, yüksek kapasiteli yeni üretim bölgelerine kayacağını gösterdiğini belirten Toker, "Avrupa’da domates ürünlerinde kişi başı ve toplam tüketimdeki dikkat çekici artışlar göz önüne alındığında, Türkiye’nin salça ihracatının hızlı bir şekilde artması bekleniyor. Bunun değerlendirilebilmesi için de dünya fiyatları ile rekabet edebilecek maliyetlerle domates yetiştirilebilmesi gerekiyor" diye konuştu. Türkiye’deki toplam sanayi tipi domates üretiminin 2006 yılında 1.5 milyon ton olduğunu belirten Tat Genel Müdürü Güçlü Toker, bu yılki rakamın 2 milyon tona ulaşmasının beklendiğini söyledi. Toker, şöyle konuştu: "GAP’taki imkanlar kullanılarak bu rakam çok daha yukarıya çekilerek dünya pazarlarında rekabet edecek fiyatlara üretilebilecek. Türkiye, ABD, İtalya ve Çin ile birlikte dünyada lider ve iddialı bir konuma gelebilecek. GAP’ta üretilen tüm domatesin ve elde edilen salçanın ihracatının, Türkiye domateslerini çok daha rekabetçi yapacağı öngörülüyor."
Tat’tan yüzde 100 doğal ve katkısız sebze suyu
TAT, yüzde 100 doğal ve katkısız olarak üretilen nar, üzüm, portakal, elma suyunun yanı sıra yüzde 100 doğal ve katkısız, ’Kırmızı Sebze Meyve Suyu, Yeşil Sebze Meyve Suyu, Sebze Suyu’ ile içecek kategorisine girdi. Salça, ketçap, domates ürünleri ve sebze konserveleri kategorilerinde pazar lideri olan Tat’ın içecek kategorisinde de liderliği hedeflediği belirtildi. Tat Sebze Suyu Domates, Havuç, Pancar, Salatalık, Kereviz, limoni Lahana gibi birbirinden farklı vücuda yararlı sebzeleri içeriyor.
Damlama yöntemiyle sulanıyor
Tat’ın kontrolündeki tüm tarım alanları Tüm alanlar toprak altına döşenen damlama sulama sitemi ile sulanıyor. 2007 yılında tümü Bursa ve Adana’dan getirilen tüp fideler makinalarla ekilen 20 çeşit sanayi tipi domates ekimi yapıldı. Bu ekimlerin sonuçlarına göre seçilecek en iyileri önümüzdeki yıllarda da kullanılmaya devam edilecek. Tat, kaliteli salça için domatesleri GAP’ta kurulacak fabrikada bekletmeden üretime alarak, ürün henüz toplanmışken salçaya dönüştürecek.
Kişi başına tüketim artıyor
Tat Genel Müdürü Güçlü Toker, ihracatçı ülke konumundaki Çin’de kişi başına domates tüketiminin yılda 0.180 kilogram olduğunu, AB ülkelerinde kişi başına tüketim 25 kilograma kadar yükseldiğini ve sürekli arttığını söyledi. Toker, "Gelişmekte olan Çin ve Hindistan gibi ülkelerde kişi başına tüketimin yılda 1 kilogram gibi cuzi bir seviyede olması toplam ihtiyacın çok ciddi miktarlarda artacağını gösteriyor" dedi.
