Teknolojik gelişmelerin hızının bile yetersiz kaldığı günlük iş hayatında, vergi uygulamaları açısından “teori” ve “pratik” düzenlemelerin her zaman uyum içinde olması mümkün olamıyor.
Bir yandan iş hayatının aksamadan yürütülmesi, aynı zamanda vergi mevzuatına uyumun hedeflenmesi mükellefler açısından “teoride güzel, ancak günlük hayatta nasıl uygulanacak?” sorusunu beraberinde getiriyor.
İşte bu soruya neden olan konulardan biri, yurt dışından alınan hizmet faturalarının* hesap dönemi kapandıktan sonra şirketlere ulaşması ve fatura tutarları üzerinden hesaplanan II No:lu KDV’nin indirim konusu yapılamamasıydı.
Resmi Gazete’de** yayımlanan 11 Seri No’lu KDV Genel Uygulama Tebliği ile yapılan devrim niteliğinde bu değişiklikle, bahse konu faturalar hesap dönemi kapandıktan sonra düzenlense dahi, II No’lu KDV’nin indirimi artık mümkün.
Bahsettiğimiz bu düzenlemenin öncesi ve sonrasını inceleyelim.
Eski Uygulama Nasıldı?
1 Mayıs 2012 tarihinde yürürlüğe giren düzenlemeyle, geç düzenlenen yurt dışı hizmet faturaları üzerinden hesaplanması gereken KDV’nin beyan dönemine ilişkin açıklamalar yapılmıştı. Bu açıklamaları kısaca hatırlayalım:
- Tevkifata tabi işlemlerde KDV’nin beyan dönemi “Vergiyi Doğuran Olay” ile belirlenecektir.
- Bu kapsamda, işleme ait fatura veya benzeri belge, izleyen ay içinde düzenlense dahi, sorumlu sıfatıyla beyan, işlemin vuku bulduğu dönemin beyan süresi içinde yapılacaktır. Hizmet işlemlerinde, hizmetin ayın sonunda tamamlanması halinde de, fatura izleyen ayda düzenlense dahi bu şekilde işlem yapılacaktır. İşlem bedelinin ödenmemesi, işleme ait faturanın süresinde düzenlenmemesi, alıcıya geç gelmesi veya hiç gelmemesi tevkifatın yapılıp yukarıda belirtilen süre içinde sorumlu tarafından beyan edilmesine engel değildir.
KDV indirimi açısından ise, KDV Kanunu’nun 29’uncu maddesinde “İndirim” hakkının vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabileceği belirtilmiştir.
Diğer bir ifadeyle, eski uygulamada yurtdışından beklediğiniz hizmet faturasının takvim dönemi kapandıktan sonra düzenlenmesi durumunda sorumlu sıfatıyla KDV işlemin vuku bulduğu (hizmetin sunulduğu) dönemin II No’lu KDV beyannamesi ile beyan edilse bile, faturanın geç düzenlenmesi ve takvim yılının aşılması nedeniyle I No’lu KDV beyannamesinde indirim konusu yapılamıyor ve bu konu mükellefler nezdinde yargıya intikal ettiriliyordu.
Yeni Düzenleme Ne Getiriyor?
11 Seri No’lu KDV Genel Uygulama Tebliği ile “İndirim”e ilişkin düzenlemelerin yapıldığı (III/C-5.6.) bölümünün sonuna aşağıdaki açıklama eklenmiştir
“Sorumlu sıfatıyla KDV beyanının hiç yapılmadığının veya eksik yapıldığının tespiti üzerine veya mükellefin kanuni süresinden sonra sorumlu sıfatıyla verdiği beyanname üzerine bu vergilerin tarh edilmesi halinde, tarh edilen KDV’nin vergi dairesine ödenmesi ve ödemenin gerçekleştiği takvim yılı aşılmaması şartıyla, ödenen KDV’nin indirim konusu yapılması mümkündür.”
Yapılan bu düzenlemeyle, KDV’de “dönemsellik” ve “takvim yılı” uygulamasına sorumlu sıfatıyla KDV açısından olumlu bir ayrım getirilmiş olup, takvim yılı kapandıktan sonra gelen yurtdışı hizmet faturaları üzerinden beyan edilen sorumlu sıfatıyla KDV’nin ödendiği dönemde indirimine imkan sağlanmıştır.
Sorumlu Vergicilik Bakışıyla…
Yapılan bu değişiklikle, “teori” ve “pratik” düzenlemelerin uyum içinde olamadığı ve mükellefler açısından indirim konusu yapılamayan KDV nedeniyle maliyetli olan bir sürece çözüm getirilmiş oldu.
Gerek uygulamada vergi incelemelerinde yaşanan ihtilaflar, gerek mükelleflerin “KDV indirim” haklarını savunmak için ihtirazi kayıt ile verdiği KDV beyannameleri nedeniyle yargıya taşınan bu konunun çözüme kavuşturulması, vergi düzenlemelerinin “pratik” hayata uyumuna yönelik yapılan önemli bir düzenleme olarak şirketlerin vergi ajandalarına dahil edilmiş oldu.
*Royalty, management fee, cost allocation vb…
**15.02.2017 tarih ve 29980 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
