Rüknettin KUMKALE
Yeminli Mali Müşavir
1. Yasal Hükümler
Bir anonim şirketin, limited şirkete dönüştürülebilmesi konusunda her şeyden önce Türk Ticaret Kanunu’nda ve Kurumlar Vergisi Kanunu’ndaki hükümlere bakmak gerekmektedir.
Türk Ticaret Kanunu’nun Nevi değiştirme başlıklı 152. Maddesi şu hükümlere içermektedir.
“ Bir ticaret şirketinin nevinin diğer bir ticaret şirketi nev’ine çevrilmesi kanunda aksine hüküm olmadıkça, yeni nev’e ait kuruluş merasimine tabidir; Böylece yeni nev’e çevrilen şirket eskisinin devamıdır.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun Devir başlıklı 37. Maddesi’nde ise şu hükümler bulunmaktadır:
“Aşağıda yazılı şartlar dahilinde vakı olan birleşmeler devir hükmündedir:
1- Birleşme neticesinde infisah eden kurum ile birleşilen kurumun kanuni veya iş merkezleri Türkiye’de bulunacaktır;
2. Münfesih kurumun devir tarihindeki bilanço değerlerini birleşilen (Devralan) kurum, kül halinde devralacak ve aynen bilançosuna geçirecektir; “
2. Yapılacak İşlemler
Bir anonim şirketin limited şirkete dönüştürülmesinde sırası ile şu işlemleri yapmak gerekmektedir.
Ancak burada dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır.
– Anonim şirketler en az 5 ortak tarafından kurulabilen sermaye şirketleridir. Limited şirketler ise en az 2 ortak ile kurulabilmektedirler. Bu sebeple bir anonim şirketin limited şirkete dönüştürülme işlemleri sırasında ortak adedinde (limitet şirketin anonim şirkete dönüşümünde anonim şirket’in 5 Ortaklı olma gereğindeki gibi) bir sıkıntı oluşmayacaktır.
– Anonim şirketlerin kuruluşu için istenilen asgari sermaye miktarı ile limited şirketler için istenilen asgari sermaye miktarı arasında fark bulunmaktadır. Anonim şirketler için istenilen asgari sermaye tutarı limited şirketler için istenilen asgari sermaye miktarından fazla olduğu için anonim şirketin limited şirkete dönüştürülme işlemlerinde Sermaye miktarında da bir sıkıntı yaratmayacaktır.
2.1. Anonim Şirket Genel Kurulu Tarafından Karar Alınması
Limited Şirkete dönüştürülmesi istenilen Anonim Şirketin Genel Kurulunun bu yolda bir karar alması gerekmektedir.
Bunun için Anonim Şirket Genel Kurulu Olağanüstü toplantıya çağırılır. Bu kararın Anonim Şirket’in olağan olarak toplanan genel kurulunda da alınması olanağı tabii ki bulunmaktadır.
Anonim Şirketin Genel kurulunda şirketin Limited Şirkete dönüştürülmesi ile ilgili gündem maddesinde şu şekilde bir karar alınabilir.
“ Şirketimiz ………………. Anonim Şirketi’nin Türk Ticaret Kanunu’nun 152. Maddesi hükümleri ışığında Tasfiye edilmeksizin Nev’i değiştirmek suretiyle Limited Şirket’e dönüştürülmesine, bu konu ile ilgili yapılacak bütün işlemler ile ilgili olarak Yönetim Kurulu’nun yetkili kılınmasına “
2.2. Şirketin Öz Sermayesi’nin Tespiti
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından çıkartılan ve 03.06.2004 Tarih ve 25481 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan (İç Ticaret 2004/2 Sayılı) “2003/3 Sayılı Anonim ve Limited Şirketler’in Kuruluş ve Ana sözleşme Değişikliği İşlemlerine İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” in 3. Maddesi ile, 2003/3 Sayılı tebliğin Ek 1’inde yer alan hükümlerde değişiklik yapılmıştır. Getirilen hükümler şu şekilde dir. “ Limited Şirket nev’i değişikliği yoluyla kuruluyor ise, nev’i değiştiren şirketin öz varlığının tespitine ilişkin bilirkişi raporu ve mahkemenin bilirkişi atama kararı, veya Yeminli Mali Müşavir Raporu “ Bu nedenle şirketin bulunduğu yerdeki Ticaret Mahkeme’sine veya Ticaret Mahkemesi yok ise bu görevi yerine getiren Asliye Hukuk Mahkemesi’ne Şirketin Öz Sermayesinin tespiti için müracaat etmek veya bir Yeminli Mali Müşavir’den nev’i değiştiren şirketin öz varlığının tespitine ilişkin bir rapor alınması gerekmektedir. Mahkeme atayacağı bilirkişi vasıtası ile şirketin öz sermayesinin tespitini yapacaktır.
Mahkeme’ye veya Yeminli Mali Müşavir’e öz sermaye tespiti için yapılacak müracaat’ta şu belgelerin verilmesi gerekmektedir.
– Genel Kurul Kararı ve Genel Kurul Evraklar
– Şirketin son mizanı ve bilançosu
– Vergi Levhası
– Yeni tarihli Oda Sicil Kayıt Sureti
– Şirketin çıkartılan son mizanı’nın dayanağı olan Yasal Defterleri.
2.3. Kurulacak Limited Şirketin Anasözleşmesinin hazırlanması
Bu safhada Anonim Şirket’ten dönüşüm suretiyle kurulacak olan Limited Şirketin Ana sözleşme’sinin Kuruluş ve Sermaye Maddeleri önem kazanmaktadır. Anasözleşme’nin diğer maddeleri ise normal bir Limited Şirket için hazırlanan anasözleşme maddeleri olacaktır.
Anasözleşme’nin 1. Kuruluş ve 6. Sermaye maddeleri aşağıya çıkartılmıştır.
Kuruluş
Madde 1: …………………….. Ticaret Sicilinin ……… sayısında kayıtlı …………….. Anonim Şirketi’nin Türk Ticaret Kanunu’nun 152. maddesine göre nev’i değiştirmek suretiyle; Limited Şirket’e dönüştürüleceğinden aşağıda adları, soyadları, ikametgahları ve uyrukları yazılı kurucular arasında Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre bir Limited Şirket teşkil edilmiştir.
Sıra Kurucunun
No: Adı ve soyadı İkametgah adresi Uyruğu
1) ……………………………… …………………………………………………………….. ………..
2) ……………………………… …………………………………………………………….. ………..
3) ……………………………… …………………………………………………………….. ………..
4) ……………………………… …………………………………………………………….. ………..
5) ……………………………… …………………………………………………………….. ………..
Sermaye
Madde 6: Şirketin sermayesi ……………………… Yeni Türk Lira’sı olup ………… hisseye ayrılmıştır.
Bu hisselerden
……….. hisse mukabili …………………………………… YTL ……………………………..
……….. hisse mukabili …………………………………… YTL ……………………………..
……….. hisse mukabili …………………………………… YTL ……………………………..
……….. hisse mukabili …………………………………… YTL ……………………………..
……….. hisse mukabili …………………………………… YTL ……………………………..
tarafından tamamen taahhüt edilmiş ve ödenmiştir.
Sermaye Türk Ticaret Kanun’unun 139 ve 508 maddelerine göre tüm aktif ve pasifi ile birlikte iş bu Limited Şirket’e devrolmuştur. …………….. Ticaret Sicil Memurluğu’nun 879797 sayılı dosyasında bulunan ………………………………….. Anonim Şirket’in sermayesi olup değeri Ankara 18. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 31.08.2005 tarih ve 2005/9898 Esas, 2005/9899 Karar numarası ve 31.08.2005 tarihli bilirkişi raporuyla (Yeminli Mali Müşavir ………………………’ın 31.08.2005 Tarih ve YMM……………………… Sayılı Raporuyla) tespit edilmiş bulunmaktadır.
Ayni Sermaye karşılığında sahip olunan paylar şirketin kuruluş tarihinden itibaren en az üç yıl geçmedikçe başkalarına devredilemez.
……………………………………….. Anonim Şirketi’nin, Anonim Şirket dönemine ilişkin doğan bütün sorumluluklar ve yükümlülükleri iş bu Limited Şirket’in bünyesinde de aynen devam edecektir.
2.4. Anasözleşmenin Noter tarafından onaylanması
Mahkeme’den bilirkişi raporu’nun veya Yeminli Mali Müşavir den tespit raporu’nun alınmasından sonra hazırlanan ana sözleşme kurucu ortaklar tarafından noter’de imzalanacak ve bu ana sözleşme noter tarafından onaylanacaktır.
2.5. Ticaret Sicili Memurluğuna Müracaat
Yukarıda sözü edilen işlemler tamamlandıktan sonra şirketin bağlı bulunduğu Ticaret Sicili Memurluğuna müracaat edilir.
Müracaat sırasında şu belgelerin eklenmesi gerekmektedir.
– Ticaret Sicili Memurluğu’na Hitaben Dilekçe (Sicil No Ve Unvan Belirtilecek, Şirket Yetkilisi Tarafından İmzalanacak)
– 3 Adet Kurucuların imzaları noterce onaylanmış Limited Şirket Anasözleşmesi
– 2 Adet Yeni Unvana Göre Hazırlanmış İmza Beyannamesi
– Yeni Giren Ortak var ise 2’şer Adet İkametgah ve Nüfus kağıda Sureti ile vergi numaraları
– Kurucuların arasında tüzel kişilerin bulunması durumunda; Tüzel kişilerin yetkili organlarınca alınmış iştirak kararlarının noter tasdikli bir örneği,
– Genel Kurulu Kararı ve Genel kurul Evrakları
– 2 Adet Nev’i değiştiren şirketin özvarlığının tespitine ilişkin bilirkişi raporu ve mahkemenin bilirkişi atama kararı veya Yeminli Mali Müşavir Tespit Raporu.
2.6. Tescil ve İlân
Şirketin kuruluşu için Ticaret siciline baş vurulduğu zaman Ticaret Sicili Memurluğu dönüşümü yapılan Anonim Şirketin kaydını silerek Limited Şirketin tescil’ini yapacak ve ana sözleşmeyi ilân için Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’ne gönderecektir.
3. Vergi Dairesine Müracaat
Şirketin tescil ve ilanının yapılmasından sonra dönüşümü yapılan Anonim Şirketin bağlı bulunduğu Vergi Dairesine müracaat edilerek
– Mahkeme Kararı,
– Ana sözleşme
– Limited Şirket için düzenlenen imza beyanı
– Anonim Şirketin Genel Kurul Kararı
– İlân ile ilgili Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi verilir.
Kaynak : www.alomaliye.com
