Dow teorisinin kuurucusu Dow Jones sirketinin kurucusu ve The Wall Street dergisinin sahibibi olan Charles Dow dur. Modern Teknik Analizin atasi olarak nitelendirilen Charles Dow'un The Wall Street Journal gazetesinde 1900 – 1902 yillari arasinda yayinlanan makalelerinden derlenerek ortaya çikarilan Dow Teorisi, teknik analiz metodlarinin en eskisi ve hakkinda en çok arastirma yayini yapilmis olanidir.
Teorinin amaci, hisse senedi piyasasinin yönünü (trendini), genel is dünyasinin gidisati ile iliskilendirmek, kisa vadeli fiyat hareketlerini gözardi ederek hisse senedi piyasasinin genel yönünü tahmin etmeye çalismak ve bu sayede belirlenen trendin dogru zamanda dogru tarafinda yer alabilmektir.
Bir hisse senedinin fiyati, o hisse hakkindaki anlik veya potansiyel tüm duygu, yargi ve haberleri yansitmaktadir. Yatirimcilar duyduklari haberleri hemen baskalarina iletirler. Haberin olumlu veya olumsuz olusu arz ve talebi, dolayisiyle hisse senedinin fiyatini etkileyecektir. Bu sebeple piyasa katilimcilarinin bilgisi dahilinde olan hersey fiyati etkileyecek, fiyat verileri ile hesaplanan endeksler de herseyi yansitacaktir.
Dow teorisinde, hisse senedi fiatlari için temel olarak 3 hareket biçimi tanimlanir.
1. Birincil Trend: Yükselen (bull) veya düsen (bear) piyasa trendini gösteren ana trend, bir yildan birkaç yila kadar süren bir dönem içerisinde gözlemlenebilmektedir. Yeni olusan fiyat eski fiyata göre yüksekse (higher-highs, higher-lows) ana trend yükselis yönündedir. Eger yeni fiyatlar eski fiyatlara göre daha düsükse, (lower-highs, lower-lows) ana trend düsüs yönündedir.
2. Ikincil trend:Yükselen bir piyasadaki önemli düsüsler veya düsen bir piyasadaki önemli yükselisler olarak gerçeklesen ikincil trendler bir aydan birkaç aya kadar sürmektedir. Ikincil Trendler ana trendin ara, düzeltme reaksiyonlari olarak olusurlar. Genellikle bir önceki ikincil hareketin 1/3'ü ile 2/3'ü arasinda hareket ederler.
Grafikte 1 den 5 e kadar numalanan ilk 5 dalga dan olusan yukari hareketin tamami
birincil trend dir (yukari) ve uzun bir dönemi (aylar) kapsayan bu dönem yükselen birincil trend (boga piyasasi) diye isimlendirilir.
3. Minor trend:Bir günden üç haftaya kadar süren minor trend kisa vadeli oldugundan ve manüpülasyonlara maruz kalabileceginden uzun vadeli yatirimcilari yanlis yönlendirebilirler. Ikincil trend birkaç minor trendden olusmaktadir.
Ana ve ikincil trendler uzun süreli olduklarindan manipülatif hareketlerden etkilenmemektedirler, çünkü manipülasyonlar bu kadar uzun süremezler
Ana trendler üç asamadan (phase) olusmaktadir
Ikinci prensipte açikladigimiz gibi en önemli piyasa hareketi olarak nitelendirilen ve hem düsüs hem de yükselis yönünde gerçeklesebilen ana trend, bir yildan birkaç yila kadar sürmektedir. Ana trendin gelisimi ve sonuçlanmasi üç asamadan olusmaktadir.
Yükselen (bull/bullish) trendin asamalari
Birinci asama bilinçli yatirimcilarin ekonomik iyilesme ve uzun vadeli büyüme beklentilerinden kaynaklanan yogun alimlari ile baslamaktadir. Genel piyasa kosullari sikintili ve karamsardir. Bilinçli yatirimcilar bu sikintidan etkilenerek satilan hisse senetlerini satin alirlar.
Ikinci asamada genel ekonomik kosullarda düzelme ve sirket karlarinda artislar görüldükçe piyasadaki diger yatirimcilar da alima baslarlar.
Üçüncü ve son asamada ekonomik kosullar oldukça iyi görünmekte ve sirket karliliklari rekor düzeylerde gerçeklesmektedir. Bu olumlu piyasa sartlarinda, karamsar yatirimcilar da dahil olmak üzere herkes fiyatlarin daha da yükselecegi düsüncesi ile daha çok hisse senedi almaya baslar. Bu asamada bilinçli yatirimcilar devreye girerler ve düsüs beklentileri oldugu için ilk asamada satin almis olduklari hisse senetlerini satmaya baslarlar, yani karlarini realize eder, ve olasi düsüslere karsilik önlem almaya baslarlar.
Düsen (bear/bearish) trendin asamalari
Bir düsüs trendi, bilinçli yatirimcilarin düsüs trendi beklentileri ve karlarini realize etmek amaciyla ellerindeki hisse senetlerini satmalari ile baslamaktadir. Yükselis trendinin sonunda fiyatlar yükselmis ve piyasa asiri doyum noktasina ulasmistir. Artik fiyatlarin daha fazla yükselmeyecegini düsünen ve karlarini realize etmek isteyen yatirimcilar, ellerindeki hisse senetlerini satmaya baslarlar ve fiyatlar bu asamada düsmeye baslar.
Ikinci asamada ekonomik kosullar kötüye gitmeye baslar ve sirket karliliklarinda önemli düsüsler görülür. Buna asiri arz nedeniyle hisse senedi fiyatlarindaki düsüs de eklenince daha çok sayida yatirimci satisa baslar.
Son asamada da kötü piyasa heberleri yayilmaya baslar ve yatirimcilar hisse senetlerinin gerçek degerini gözönüne dahi almadan panik bir sekilde satmaya devam ederler.
Düsüs trendi sona erdikten sonra resesyondaki iyilesme beklentileri ile birlikte bilinçli yatirimcilar tekrar yogun hisse senedi alimlarina baslarlar ve böylece yeni bir yükselis trendine girilir
Islem Hacmi (volume), trendi onaylamalidir
Dow Teorisi hisse senedi fiyat hareketleri üzerine kurulmustur. Fiyat hareketlerinin yetersiz kaldigi belirsizlik durumlarinda islem hacmi verilerinden faydalanilmaktadir.
Islem Hacmi grafigi ana trend dogrultusunda hareket etmelidir. Fiyat artarken islem hacmi zayif kaliyorsa veya fiyat düserken islem hacmi artiyorsa süregelen trendde bir degisim olacagi söylenebilir.
