Başarıya giden yolda yürümek için kurumlar kendileri için uygun amacı bulmak durumundalar. Bir şirketin kalıcı başarı elde edebilme becerisinin ardındaki itici güç, amaçtır. Büyük şirket olmak isteyen bir işletmenin amacı yalnızca para kazanmak olmamalıdır. Paydaşlarının, özellikle de liderlik ekibinin ahlaki değerlerine seslenen bir amacı bulunmalıdır.
Ben kar eden şirketlere karşı değilim. Aslında bir amaca sahip olmanın paradoksu da buradadır. Paranın ötesinde bir amacı olan şirket, özellikle de orta ve uzun vadede gerçekten daha fazla para kazanmaktadır.
Kalıcı başarı elde etmek açısından amaç niçin bu kadar önemlidir? Çünkü amaç bir insanın neyin doğru ve değerli olduğuna ilişkin kendi düşünceleri üzerinde yükselir. Bu düşünceler normalde bir ya da birden fazla ahlaki gelenekten kaynaklandığına göre ortak bir amaca sahip olma olasılığını yaratarak liderlik ekibi ile işletmenin diğer çalışanları arasında bağ oluşturur.
Ortak bir amaç beraberinde açık seçik bir yön duygusu getirir. Bu da morali yükseltir ve liderlerin zor ve köklü karar vermelerine yardımcı olur. Yenilikleri destekler, riskten kaçınma eğilimini azaltır, insanları farklı düşünmeye motive eder ve liderleri düşünceleri uygulamaya geçirme konusunda teşvik eder. Aynı zamanda ilişkilerin kurulmasını ve sürdürülmesini sağlar. Müşterileriniz; Anita Roddick’in the Body Shop’undan alışveriş yaparlar gibi amacınızı paylaşıyor ise sizin ürünlerinizi rakiplerinizin ürünlerine tercih etmelerini bekleyebilirsiniz. Bugün en iyi fikirleri üreten, en güçlü ilişkileri kuran ve en parlak yıldızlarını elinde tutan şirketler para kazanacak ve büyüyeceklerdir.
Dört Rekabetçi Amaç
Küresel bir şirket amacını dört ahlaki geleneğe dayandırabilir: Keşif, mükemmellik, özgecilik ya da kahramanlık. Bu gelenekler, dört büyük düşünür (Soren Kierkegaard, Aristotle, David Home ve Friedrich Nietzsche) tarafından başlatılmış olup zamanın sınavından başarıyla geçmiş oldukları için uyguladıkları işletmelerin de zamanın sınavından geçmesini sağlarlar.
>>Keşif: İçimizdeki serüven tutkununa, bilinenle yetinmek istemeyen kaşife seslenir. Keşif insanı aya göndermiş, Amerika’yı dünya haritasına eklemiş ve iş dünyasına noktacom şirketlerini kazandırmıştır. İşletmenin dört bir yanına “Düşün” sloganını yapıştıran IBM’in Tom Watson’ını bunu yapmaya yönlendiren, keşiftir. Sony’nin, kurucusu tarafından, “Mühendislerin teknolojik yeniliklerin keyfini yaşabileceği bir yer olmak” şeklinde ifade edilen amacı da keşiftir.
Virgin Group’un arkasındaki yaratıcı ruh olan Richard Branson keşif tutkusunun canlı bir örneğidir. Keşif onun için dünyayı daha iyi anlamasını ve böylece farklı, yeni bir hizmet sunmasını sağlayan bir araçtır. Branson bir modern zaman kaşifidir; denizde ve karada rekorlar kırmıştır, herkesten daha hızlı ve daha ileriye gitmek ister.
>>Mükemmellik: İçimizdeki mükemmeliyetçiye, yüksek standartlarından asla ödün vermek istemeyen sanatçıya seslenir. Mükemmellik sayesinde muhteşem katedraller inşa edilmiş, başarılı işletmeler kurulmuştur. Mükemmel kuruluşlar kalite standartlarından ödün vermektense müşteri kaybetmeyi tercih ederler.
Warren Buffett, yatırımcılığın en yüksek ilkelerine dayalı bir imparatorluk kurmuştur. Bir şirketin hisselerini ya da şirketin tümünü ancak ve ancak tüm kriterlerine uygun olduğunda satın alır. Mükemmel Berkshire Hathaway’i 1965 yılından beri ortalama olarak yüzde 20’nin üzerinde yıllık yatırım getirisi sağlamıştır. Steve Jobs Apple’da, NeXt’te, Pixar’da, sonra yenide Apple’da bir mükemmellik simgesi olmuştur ve aynı amacı Disney’e de taşıyacaktır. Jobs’un mükemmellik konusundaki kararlılığı iPod’un kusursuz tasarımında olduğu gibi ilk önceleri Hawaii’nin egzotik, açık renkli bir ağacı olan koadan yapılmış bir kasa içinde yer alan Apple I’de de açıkça görülmektedir.
>>Özgecilik: İçimizdeki herkesin iyiliği için çalışan hayırsevere seslenir. Büyük politik hamlelerin, yardım kuruluşlarının ve müşterilerine hizmet etmek için varolan birçok işletmenin arkasında özgecilik yer alır. Özgecilik ürünlerin tüketicinin bütçesine uygun fiyatlarla satıldığı yardımsever hizmet şeklinde olabileceği gibi teknolojinin insanların yaşamlarını iyileştirmek ya da hayat kurtarmak amacı ile kullanılması şeklinde de olabilir. Birçok işletme bu etik değerle yaşamaktadır.
Olağanüstü büyümesi sırasında WalMart, kurucusu Sam Walton’ın kişiliği ile hayat bulmuştur. Walton’ın en iyi alışverişi yapma arzusu müşterileriyle kurduğu empatiye dayanırdı.
>>Kahramanlık: İçimizdeki kazanma tutkusuna, kendi alanında egemen olmak ve standartları kendisi belirlemek isteyen rekabetçi ruha seslenir. Kahramanlık, Standard Oil’dan Microsoft’a kadar olağanüstü büyüme gösteren birçok şirket yaratmıştır. Bill Gates’in kendi işletim sistemini her masaya yerleştirme planı, kahramanca bir saplantıydı. İnsanın tutkularını harekete geçiren spesifik hedefleri değil, o hedeflerin içinde varolan hırs ve cürettir.
Kahramanlık ile mükemmellik arasındaki fark, Microsoft ile Apple arasındaki zıtlıkla görülebilir. Apple’ın mühendisleri mükemmel olmak için uğraşırken Microsoft dünyayı ele geçirmek için uğraşıyordu. Henry Ford kendi döneminin Bill Gates’i idi; onun kahramanca amacı otomobil kullanımını demokratikleştirmekti ve kendisiyle aynı amacı paylaşan küçük ekibiyle birlikte bu amacını gerçekleştirmişti.
Bir şirket; örneğin din ya da vatanseverlik (milliyetçilik) gibi başka önemli amaçlar üzerinde yükseliyor da olabilir. ServiceMaster, Hıristiyanlık ilkeleri sayesinde her bir çalışanının değerini kabul eder; sloganı “Yaptığımız her işte Tanrıyı memnun edelim” dir.
Amacını vatanseverliğe dayandıran çok sayıda büyük şirket şimdilerde yeni amaçlar aramaktadır. Örneği Alman bankası olarak tanımlanan Deutsche Bank, İsviçreli Ceo’su Dr. Josef Ackermann’ın liderliğinde uluslar arası bir şirkete dönüşmüştür.
Amaç, güçlü sonuçlar yaratır. Amaç, bireylerin ve büyük şirketlerin itici gücüdür. İş dünyasında kalıcı başarıyla ilgili herhangi bir örneği inceleyecek olursanız, amacıyla ilgili bir ahlaki temel görürsünüz. İşletmeleri büyüme yoluna sokmanın ilk adımı gerçek bir amacın keşfedilmesidir.
Kaynak: www.kobiklinik.com.tr
